MÔ HÌNH ĐẰNG SAU S.TIX COFFEE, VÌ SAO NHÀ ĐẦU TƯ VIỆT VẪN BỊ LỪA?

Anh N.P.H. làm nghề kinh doanh tự do cũng là một trong số nhà đầu tư tại S.Tix Coffee chia sẻ vào tháng 10 năm 2019, một người thuê mặt bằng nơi anh làm việc tự xưng là trường phòng kinh doanh của S.Tix Cofee thường xuyên trao đổi với các đối tác cơ hội đầu tư và anh H. có vô tình nghe được nên muốn tìm hiểu chi tiết. Sau khi tìm hiểu và đánh giá các mặt, anh H. xin hợp đồng và hợp tác đầu tư.

“Mỗi hợp đồng thời điểm ban đầu giao động theo thời gian từ 150 triệu đồng đến 170 triệu. Sau 1 năm sẽ được hoàn trả cả gốc lẫn lãi là 240 triệu đồng, chia ra cho mỗi tháng lời 5%. Mức lợi nhuận này khá hợp lý và không quá ảo. Một bên bỏ vốn, một bên bỏ công, coi như tính cả chi phí vào hợp lý nên năm đầu mình đầu tư 2 hợp đồng trị giá 300 triệu.” - anh H. cho biết thêm.

Sau đó, anh H. cũng khá bất ngờ khi biết được hàng trăm nhà đầu tư đổ tiền vào S.Tix Coffee. Không chỉ dừng lại tại đó, mọi người còn cùng nhau thống kê các điểm bán Take-away trong hợp đồng của mình và phát hiện có những điểm bán cùng số lượng nhà đầu tư lên đến hàng chục người. Bức xúc hơn khi có những người cùng chung điểm bán nhưng doanh số lại không đồng nhất. Hiện tại tổng số tiền của những nhà đầu tư lên đến 200 tỷ, nhưng đây chỉ là số tiền của các nhà tư đầu tư lớn mà thôi. Theo anh H. thì bên cạnh những nhà đầu tư lớn đến hàng chục tỷ, thì từ shipper đến lao công cũng bị CEO S.Tix Coffee lừa bằng những hợp đồng bán lẻ với mức giá là 30-40 triệu/điểm bán. Với những người dân lao động thì đây có lẽ là cả gia tài mà họ tích góp được.

Mô hình đầu tư bài bản thực chất chỉ là biến tướng của mô hình Ponzi

S.Tix Coffee xây dựng mô hình bài bản, chiếm được lòng tin của nhà đầu tư – nhà cung cấp và họ không cảnh giác việc CEO mất tích số tiền mình đầu tư cũng sẽ mất trắng bằng cách bán 1 suất đầu tư cho nhiều nhà đầu tư cũng như đưa cho mỗi người một kết quả kinh doanh khác nhau mà một thời gian dài không ai biết. Lợi dụng tình hình Covid-19 phức tạp, S,Tix Coffee dễ dàng sử dụng các “bẫy” tâm lý cam kết lợi nhuận để có thêm các nhà đầu tư mới - những người không có kiến thức đầu tư, đang gặp khó khăn trong công việc hoặc công việc kinh doanh riêng tạm đình trệ. S.Tix Coffee trả đủ cả gốc lẫn lãi những lần đầu hợp tác để tạo lòng tin với các nhà đầu tư và từng bước nâng số tiền đầu tư – từ vài chục lên vài trăm triệu. Tuy nhiên, mô hình của chuỗi S.Tix Coffee lộ diện khi không thể tiếp tục hoạt động kinh doanh kiếm thêm tiền để trả lãi – gốc, thu hút thêm nhiều nhà đầu tư.

Hiện nay, đầu tư và thu nhập thụ đồng đang được quan tâm hơn bao giờ hết dẫn đến sự xuất hiện của ngày càng nhiều các mô hình Ponzi (đa cấp) biến tướng tinh vi. Mô hình Ponzi (đa cấp) chỉ là một hình thức bán hàng, phân phối hàng hóa, không phải là một hình thức đầu tư. Việc nhận diện mô hình Ponzi lừa đảo tài chính này không hề khó vì có những đặc điểm khá giống nhau như: đảm bảo lợi nhuận ổn định, bất kể thị trường biến động hay không hay cam kết lợi nhuận cao với rủi ro thấp, thu hồi vốn nhanh, thậm chí trả lãi ngay lập tức khi nhà đầu tư nộp tiền.

Lưu ý rằng các hình thức đầu tư theo mô hình Ponzi không được đăng ký với các cơ quan có thẩm quyền hoặc có giấy tờ nhưng không có giá trị pháp lý. Nhà đầu tư thường nhận các giấy tờ để đảm bảo tính minh bạch tuy nhiên không thể xác thực hay kiểm chứng được.

Hiện nay, luật pháp tại Việt Nam đã có các quy định xử phạt mô hình này, nhưng mô hình lừa đảo này ngày càng tinh vi và có nhiều phiên bản lừa đảo mới. Lời khuyên cho các nhà đầu tư mới hay những người mới tham gia cần nâng cao nhận thức của bản thân, kiểm soát lòng tham, cảm xúc trước những mời chào hấp dẫn và cần trang bị đầy đủ kiến thức, thông tin liên quan và cập nhật tin tức thường xuyên. Với WikiFX, một ứng dụng giúp nhà đầu tư có cái nhìn tổng quan đến chi tiết, từ nghiệp dư đến chuyên nghiệp cách tìm hiểu, đánh giá thị trường và tin tức thị trường được cập nhật liên tục. Ngoài ra, không nên đầu tư vào những dự án hay lời mời chào khi không có kiến thức và thông tin cụ thể. Đồng thời, nhà đầu tư luôn đề cao cảnh giác, lựa chọn các kênh đầu tư chính thống để rót tiền tránh được cảnh “tiền mất, tật mang”.