Nguy cơ lãi suất âm “đe dọa sự sống” trên Phố Wall

Các ngân hàng ở Mỹ từ lâu vẫn quan sát các quốc gia xoay sở với chính sách lãi suất âm bằng ánh mắt ái ngại. Thế nhưng, thị trường hiện tại lại khiến chính họ phải đối mặt với nỗi ám ảnh này.

Lãi suất âm - đặc biệt khi được thi hành trong nhiều năm – sẽ làm giảm spread giữa bên vay và bên cho vay vì ngân hàng không thể áp dụng lãi suất âm cho hầu hết đối tượng gửi tiền. Cùng với sự gia tăng mặc định do suy thoái kinh tế, hệ thống ngân hàng có thể bị tổn thương nghiêm trọng kể cả trong trường hợp có thể tạo ra bước nhảy vọt trong các chính sách cho vay. Chính tác động kép này đã dẫn tới sự tê liệt cảucác ngân hàng Châu Âu trong sáu năm qua, một viễn cảnh đáng sợ mà các ngân hàng Mỹ “muốn tránh còn chẳng kịp”.

Ban đầu, có thể lãi suất âm sẽ dẫn đến một hiệu ứng tích cực, ông Alberto Gallo, người đứng đầu chiến lược vĩ mô tại quỹ đầu cơ Algebris Investments có trụ sở tại London cho biết. Tuy nhiên, theo thời gian, các ngân hàng sẽ bị “zombie hóa” khi tốc độ lưu thông của nguồn vốn chậm lại. Lãi suất âm thực sự không phải là một ý tưởng hay.

Các khoản dự phòng cho khoản nợ xấu đã ăn vào lợi nhuận ngân hàng của Hoa Kỳ, với sáu công ty hàng đầu chứng kiến thu nhập quý đầu tiên của họ giảm khoảng 60%.

Theo dữ liệu hàng quý mới nhất, việc cắt giảm 25 điểm phần trăm dưới 0 đối với giới hạn trên của lãi suất chính sách của Fed, có thể làm giảm thu nhập hàng năm khoảng 1 tỷ đến 2 tỷ đô la Mỹ cho mỗi ngân hàng lớn nhất. Cắt giảm thêm dưới 0 sẽ thêm chi phí bổ sung: trả cho Cục Dự trữ Liên bang cho khoản dự trữ vượt mức 3 nghìn tỷ đô la được giữ tại ngân hàng trung ương. Ở mức giả định -1%, lãi suất sẽ đồng nghĩa với khoản phí hàng năm là 30 tỷ đô la cho các ngân hàng ở Hoa Kỳ, và khoảng 10 tỷ đô la trong số đó sẽ phân bổ vào sáu công ty lớn nhất.

Các nhà hoạch định chính sách của Fed đã sử dụng mọi phương án để đẩy lùi triển vọng lãi suất âm. Vào đầu tháng 5, lãi suất trên các hợp đồng tương lai của các quỹ Fed cho thấy khả năng giảm lãi suất của ngân hàng trung ương xuống dưới 0 sẽ xảy ra trong tháng 1. Hiện tại giá đã ổn định vì các hợp đồng tương lai không còn định giá theo lãi suất âm của Fed, tuy nhiên các nhà giao dịch quyền chọn tiếp tục mua các hợp đồng phòng ngừa rủi ro xảy ra.

Patrick Leary, chiến lược gia thị trường và cựu giao dịch viên tại đại lý môi giới độc lập Incapital cho biết, các nhà giao dịch nợ và chứng khoán nói chung vẫn đang định giá theo triển vọng lãi suất âm vì đây có thể được coi là một trong những biện pháp chính sách mà Fed hoàn toàn có thể sử dụng.

Giám đốc điều hành tại các ngân hàng cho rằng cho rằng lợi ích đối với nền kinh tế khi áp dụng lãi suất âm chưa thực sự rõ ràng trong khi tác hại đối với hệ thống ngân hàng lại rất nghiêm trọng. Giám đốc điều hành JPMorgan Chase & Co., Jamie Dimon, nhận định những hậu quả bất lợi của lãi suất tiêu cực. Tấm gương từ các ngân hàng châu Âu liên tục chịu thiệt hại trong 6 năm qua, cũng là lời cảnh báo đối với các nhà hoạch định chính sách của Hoa Kỳ.