Dầu mỏ tác động lên thị trường tiền tệ mới nổi như thế nào

Việc giá dầu lao dốc đã quẳng tiền tệ trên khắp các thị trường mới nổi vào cùng chung một vũng lầy, những diễn biến tồi tệ hơn có lẽ vẫn đang chờ ở phía trước.

Đối với các nhà xuất khẩu dầu khí, ảnh hưởng từ giá dầu đến ngay lập tức, ngay cả các quốc gia vùng Vịnh có chốt lâu dài đối với đồng đô la như Ả Rập Saudi cũng đang phải chịu nhiều áp lực. Các nhà nhập khẩu thô như Nam Phi và Thổ Nhĩ Kỳ, có tiền tệ gần mức thấp kỷ lục.

Giá dầu Brent đã giảm gần 55% trong năm nay xuống dưới 30 đô la một thùng – gần chạm mức thấp trong đợt sụt giảm lớn cuối cùng từ 2014 - khi coronavirus kiềm chế nhu cầu năng lượng toàn cầu. Xu hướng giảm thậm chí còn tăng tốc trong tháng này khi Ả Rập Saudi gây ra cuộc chiến giá cả sau khi không thuyết phục được Nga chấp nhận cắt giảm sản xuất phối hợp.

Châu Âu và Trung Á

Đồng rúp đã giảm gần 10% so với đồng đô la trong tháng này và trái phiếu bằng nội tệ của Nga là đồng tiền kém thứ ba trong số 25 thị trường mới nổi được theo dõi bởi chỉ số Bloomberg Barclays. Áp lực đó là một lý do khiến các nhà phân tích nghi ngờ ngân hàng trung ương sẽ hạ lãi suất vào ngày 20 tháng 3, mặc dù tăng trưởng kinh tế chậm lại ngay cả trước khi bị virus khống chế.

Tuy nhiên, chính phủ dường như không có tâm trạng để hàn gắn quan hệ với Saudis và cắt giảm nguồn cung thô. Tổng thống Vladimir Putin quyết định thả nổi đồng rúp vào cuối năm 2014 sẽ giúp đất nước ổn định bằng cách giúp giảm bớt bất kỳ sự giảm nào trong thặng dư tài khoản vãng lai. Thực tế là đồng rúp sẽ bị định giá thấp theo các tính toán REER, có tính đến cán cân thương mại và lạm phát của một quốc gia.

Kazakhstan, nhà sản xuất dầu lớn nhất miền trung châu Á, cho biết vào thứ Hai rằng họ sẽ ngừng cố gắng ngăn chặn tình trạng suy yếu sau khi tăng lãi suất khẩn cấp vào tuần trước hoàn toàn vô ích. Tuy nhiên tiền tệ của quốc gia này đã mất giá 12% từ đầu năm đến nay, do đó tổn thất có thể bị hạn chế.

Trung Đông

Ngoại trừ Oman, các chốt tiền tệ của Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh gồm sáu thành viên có vẻ ổn định cho đến nay. Giá cho các hợp đồng chuyển tiếp riyal của Saudi, một thước đo đặt cược đầu cơ so với tiền tệ, đã giảm trong tuần qua. Đây là kịch bản tương tự cho Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Qatar, Kuwait và Bahrain.

Giá dầu ở mức 30 đô la một thùng có nghĩa là thâm hụt tài chính chung của GCC, tăng lên 14% tổng sản phẩm quốc nội trong năm nay, tương đương 228 tỷ đô la, theo nghiên cứu từ Ehsan Khoman, người đứng đầu nghiên cứu Trung Đông có trụ sở tại Dubai tại MUFG Bank. Điều đó có thể sẽ khiến các loại tiền GCC thậm chí được định giá cao hơn bằng các biện pháp REER.

Đối với Iran, giá dầu giảm sẽ chỉ làm tổn hại thêm từ các lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ và thực tế là nước này đã xác nhận nhiều trường hợp nhiễm virus hơn bất kỳ quốc gia Trung Đông nào khác. Rial đã mất giá gần 30% trên thị trường chợ đen kể từ tháng Mười.

Các nhà sản xuất

Giá dầu gây hoang mang trên thị trường toàn cầu mà ngay cả các loại tiền tệ của các nhà nhập khẩu dầu ròng cũng bị chao đảo. Đồng rand Nam Phi đã giảm 16% trong năm nay, với các nhà đầu tư nước ngoài rút hơn 4 tỷ đô la ra khỏi thị trường trái phiếu chứng khoán và nội tệ. Các nhà đầu tư lo ngại về tiền tệ Nam Phi có khả năng biến thành giấy lộn, theo nhận định của Moodys. Các nhà phân tích dự kiến ngân hàng trung ương sẽ cắt giảm lãi suất vào ngày 19 tháng 3, điều này có thể gây ra nhiều luồng bán tháo trái phiếu hơn.